'Ο τάφος αποκαλύπτεται
Είναι αδύνατον να γράψω τι ένιωσα όταν φάνηκε το πρώτο παράξενο τοιχάριο• το μόνο που έλεγα και ξανάλεγα ήταν πως πολύ μου αρέσει, πως είμαι περίεργος να δω τι είναι, πως κάτι παράξενο κι ενδιαφέρον θα μας δώσει. Δεν ήξερα τι• ήταν αδύνατο να μαντέψω τον απροσδόκητο ρόλο του. Κι όμως «μυρίστηκα» σωστά. Είχαμε βρει την άκρη της πιο απροσδόκητης ανακάλυψης.
Πρώτα μπήκαμε στο «μικρό» τάφο. Ήταν συλημένος κι είχε χώμα. Όμως στο βόρειο τοίχο φαινόταν καθαρά η εκπληκτική σύνθεση. Ο Πλούτων κρατούσε σφιχτά την Κόρη. Το κορμί της γυμνό, τεντωμένο απελπισμένα, είχε μιαν ομορφιά παρθενική• ο ζωγράφος δούλεψε με πάθος και τόλμη. Η χαρά μου ήταν τρομερή• τα χρώματα ήταν γοητευτικά, το σχέδιο συγκλονιστικό. Κι όμως είπα μονάχα: «καλό έργο». Χρειάστηκαν οι κραυγές των συναδέλφων για να με αναγκάσουν να ομολογήσω αυτό που ήξερα από την πρώτη στιγμή, πως είχαμε μπροστά μας ένα αριστούργημα της αρχαίας ελληνικής ζωγραφικής. Τώρα πια έβλεπα με τα μάτια μου πως οι προσδοκίες μου επαληθεύονταν, κάτι παραπάνω: η πραγματικότητα ξεπερνούσε τις προσδοκίες μου. Λυπόμουν μονάχα πως η υπόθεσή μου για την καταστροφή από τους Γαλάτες επιβεβαιώνονταν. Δίπλα στον τάφο είχαμε τα θεμέλια ενός κτιρίου και τα σπασμένα κομμάτια της ανωδομής• ο τάφος ήταν συλημένος. Και τότε μέσα μου άρχισε μια παράξενη ταραχή. Τι ευχόμουν; Να δικαιωθώ ως επιστήμονας και να βρω τους συλημένους βασιλικούς τάφους ή να διαψευσθώ και να βρω έναν ανέγγιχτο μακεδονικό τάφο; Δεν το αποφάσιζα, αλλά καταλάβαινα πως προτιμούσα το δεύτερο. Να είχα αυτή την τύχη, να βρω τον πρώτο μακεδονικό τάφο όπως τον άφησαν αυτοί που έθαψαν τον πλούσιο νεκρό τους! Ένα όνειρο τόσων χρόνων, κόποι και ελπίδες μιας ζωής.
Και σε λίγες μέρες η πραγματικότητα ήρθε να με βγάλει από το δίλημμα. Η θεωρία μου δεν ανατρεπόταν -τουλάχιστον όχι ακόμα, και όχι οπωσδήποτε- ενώ ο σφραγιστός τάφος ήταν εκεί μπροστά μας.'
Είναι αδύνατον να γράψω τι ένιωσα όταν φάνηκε το πρώτο παράξενο τοιχάριο• το μόνο που έλεγα και ξανάλεγα ήταν πως πολύ μου αρέσει, πως είμαι περίεργος να δω τι είναι, πως κάτι παράξενο κι ενδιαφέρον θα μας δώσει. Δεν ήξερα τι• ήταν αδύνατο να μαντέψω τον απροσδόκητο ρόλο του. Κι όμως «μυρίστηκα» σωστά. Είχαμε βρει την άκρη της πιο απροσδόκητης ανακάλυψης.
Πρώτα μπήκαμε στο «μικρό» τάφο. Ήταν συλημένος κι είχε χώμα. Όμως στο βόρειο τοίχο φαινόταν καθαρά η εκπληκτική σύνθεση. Ο Πλούτων κρατούσε σφιχτά την Κόρη. Το κορμί της γυμνό, τεντωμένο απελπισμένα, είχε μιαν ομορφιά παρθενική• ο ζωγράφος δούλεψε με πάθος και τόλμη. Η χαρά μου ήταν τρομερή• τα χρώματα ήταν γοητευτικά, το σχέδιο συγκλονιστικό. Κι όμως είπα μονάχα: «καλό έργο». Χρειάστηκαν οι κραυγές των συναδέλφων για να με αναγκάσουν να ομολογήσω αυτό που ήξερα από την πρώτη στιγμή, πως είχαμε μπροστά μας ένα αριστούργημα της αρχαίας ελληνικής ζωγραφικής. Τώρα πια έβλεπα με τα μάτια μου πως οι προσδοκίες μου επαληθεύονταν, κάτι παραπάνω: η πραγματικότητα ξεπερνούσε τις προσδοκίες μου. Λυπόμουν μονάχα πως η υπόθεσή μου για την καταστροφή από τους Γαλάτες επιβεβαιώνονταν. Δίπλα στον τάφο είχαμε τα θεμέλια ενός κτιρίου και τα σπασμένα κομμάτια της ανωδομής• ο τάφος ήταν συλημένος. Και τότε μέσα μου άρχισε μια παράξενη ταραχή. Τι ευχόμουν; Να δικαιωθώ ως επιστήμονας και να βρω τους συλημένους βασιλικούς τάφους ή να διαψευσθώ και να βρω έναν ανέγγιχτο μακεδονικό τάφο; Δεν το αποφάσιζα, αλλά καταλάβαινα πως προτιμούσα το δεύτερο. Να είχα αυτή την τύχη, να βρω τον πρώτο μακεδονικό τάφο όπως τον άφησαν αυτοί που έθαψαν τον πλούσιο νεκρό τους! Ένα όνειρο τόσων χρόνων, κόποι και ελπίδες μιας ζωής.
Και σε λίγες μέρες η πραγματικότητα ήρθε να με βγάλει από το δίλημμα. Η θεωρία μου δεν ανατρεπόταν -τουλάχιστον όχι ακόμα, και όχι οπωσδήποτε- ενώ ο σφραγιστός τάφος ήταν εκεί μπροστά μας.'
