Μητέρα, μια λέξη, μια έννοια, ένα σύμβολο που αποτυπώνεται για πρώτη φορά από τον άνθρωπο στους στίχους των Ομηρικών Επών και παραμένει αναλλοίωτη μέχρι και σήμερα. Η Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας που γιορτάζεται τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου σε όλο τον κόσμο, είναι μια πρώτης τάξεως αφορμή για το μεγάλο αφιέρωμα που ξεκινά σήμερα και θα ολοκληρωθεί με μια σειρά άρθρων αφιερωμένων στα διαφορετικά, ηρωικά και τραγικά ταυτόχρονα, πρόσωπα της μάνας που συναντάμε στον Όμηρο, αλλά και στη διαχρονικότητα που χαρακτηρίζει τις αξίες της μητρότητας.
Ήδη από τον Όμηρο, η μορφή της μάνας πρωταγωνιστεί και αφήνει σε όλους τους μεταγενέστερους ως αθάνατη παρακαταθήκη μορφές ύψιστης μητρικής αγάπης. Εκεί λοιπόν στον 8ο π.Χ. αιώνα ταξίδεψα και εγώ και συνομίλησα με τις αρχετυπικές μορφές της μάνας που ο μεγάλος μας ποιητής ο Όμηρος ως μοναδικός τεχνίτης σμίλευσε για εμάς τους Έλληνες αλλά και για όλη την οικουμένη. Είναι αληθινά αξιοσημείωτο πως στα δύο αυτά επικά αριστουργήματα, την Οδύσσεια και την Ιλιάδα που με την πρώτη προσέγγιση κατανοεί κανείς πλήρως την παραστατική περιγραφή του κόσμου του πολέμου, του ηρωισμού, του νόστου, της τιμής, της ανδρείας, των δυσκολιών και του αγώνα για επιβίωση, δηλαδή του κόσμου των ανδρών, ταυτόχρονα με μια δεύτερη βαθύτερη ματιά σ’ αυτό το παλίμψηστο ομηρικό μωσαϊκό ξεπροβάλλει η εξέχουσα θέση που έχει η μορφή της γυναίκας και μάλιστα της Μητέρας.
Σε μια νέα μαθητεία, λοιπόν και ανάγνωση των ομηρικών ποιημάτων με τα οποία γαλουχήθηκαν αιώνες τώρα οι άνθρωποι, βρέθηκα προσκεκλημένη της θεϊκής Θέτιδας, της πιστής Πηνελόπης, της τραγικής Εκάβης, της στοργικής Ανδρομάχης, αλλά και της νεκρής Αντίκλειας για μια συνομιλία πέρα από τους αιώνες.
Μ’ αυτές συνομίλησα, τις μορφές τους προσπάθησα να δω από πιο κοντά, να ψηλαφίσω, να αφουγκραστώ τα μηνύματα των αρχέγονων λόγων και των πράξεών τους και να ταξιδέψω μαζί τους μέσα από τη μακρά διαδρομή του πολιτισμού μας στο σήμερα, στο τώρα, για να δω τελικά πόσο ίδιες παραμένουμε μέσα στους αιώνες οι μάνες, η καθεμία διαφορετική μα όλες ευλογημένες και μοναδικές.
Τι έχουν να μας πουν άραγε οι θεϊκές και οι θνητές μάνες του Ομήρου; Πώς σκιαγραφούν την αρχετυπική μορφή της μάνας;
Το κείμενο σε συνέχειες είναι δημοσιευμένο εδώ