Θεωρώ ότι την καλύτερη περιγραφή τής σχέσης τού ποιητή με τη γλώσσα, την πιο ποιητική αλλά και την πιο δυναμική περιγραφή αυτής τής σχέσης, που είναι τελικά ό,τι ο Σεφέρης αποκάλεσε αρχοντιά τής γλώσσας, δηλ. κυριαρχία πάνω στη γλώσσα, μάς την δίνει ο ποιητής [ο Σεφέρης] στον «Πρόλογο για μια έκδοση των “Ωδών” τού Κάλβου» :
«Η σχέση τού ποιητή με τη γλώσσα είναι σαν τον άνθρωπο με τον ήλιο, που παρασταίνει σε μια έξοχη στροφή του ο Κάλβος : «Ο ήλιος κυκλοδίωκτος, / ως αράχνη, μ’ εδίπλωνε / και με φως και με θάνατον / ακαταπαύστως» (ΙΙΙ, κ΄). Ο ποιητής ζει και δημιουργεί πάνω στ’ ακτινωτό τούτο υφάδι, ανάμεσα στο θάνατο και στο φως. Δεν υπάρχει πιο τέλεια εικόνα τής μυστικής ζωής τού ποιητή. Γαντζωμένος πάνω στη γλώσσα, ακολουθεί τα πλεγμένα κλωνιά της ώς τα βασίλεια τού θανάτου, όπου δε βλέπει παρά σκιές. Και πάλι, χωρίς να χάνει την πίστη του, συνεχίζει αυτή την πρόοδο, σίγουρος πως η ίδια κλωστή θα τον οδηγήσει στο φως : σήμερα, αύριο, ύστερα από χρόνια» (Δοκιμές Α, 208-9).
Ο Σεφέρης κράτησε τον τίτλο «άρχοντας τής γλώσσας» μόνο για τον Παλαμά. Αν αναλογιστούμε, ωστόσο, πόσο βαθιά έσκαψε ο ίδιος στη γλώσσα μας, άλλοτε από τα μονοπάτια τής ποίησης κι άλλοτε από τις ατραπούς τού πεζού λόγου, πόσο βαθιά μπόρεσε να εισχωρήσει στα μυστικά τού προφορικού λόγου και τής καθόλου λειτουργίας τής ανθρώπινης γλώσσας καθώς και πόσο αποκαλυπτικά προχώρησε στην αναζήτηση των πηγών τού νεολληνικού λόγου, τότε σ’ αυτόν κατεξοχήν ανήκει δικαιωματικά η προσηγορία τού άρχοντα τής γλώσσας.
Για την έρευνα σας στη θεματική "Παράδοση και Μοντερνισμός στην ποίηση" μπορείτε να επισκεφθείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες
Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού
Αναγνώσεις ποιημάτων Κ. Καβάφη
Μυριόβιβλος-Αφιέρωμα Δημοτικά τραγούδια
Μελοποιημένα παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια
Ιστοσελίδα για τον Καββαδία
Αφιέρωμα στο Γ.Ρίτσο
Πλούσιο αφιέρωμα στον Οδ. Ελύτη
ιστοσελίδα για τον Εμπειρίκο
«Η σχέση τού ποιητή με τη γλώσσα είναι σαν τον άνθρωπο με τον ήλιο, που παρασταίνει σε μια έξοχη στροφή του ο Κάλβος : «Ο ήλιος κυκλοδίωκτος, / ως αράχνη, μ’ εδίπλωνε / και με φως και με θάνατον / ακαταπαύστως» (ΙΙΙ, κ΄). Ο ποιητής ζει και δημιουργεί πάνω στ’ ακτινωτό τούτο υφάδι, ανάμεσα στο θάνατο και στο φως. Δεν υπάρχει πιο τέλεια εικόνα τής μυστικής ζωής τού ποιητή. Γαντζωμένος πάνω στη γλώσσα, ακολουθεί τα πλεγμένα κλωνιά της ώς τα βασίλεια τού θανάτου, όπου δε βλέπει παρά σκιές. Και πάλι, χωρίς να χάνει την πίστη του, συνεχίζει αυτή την πρόοδο, σίγουρος πως η ίδια κλωστή θα τον οδηγήσει στο φως : σήμερα, αύριο, ύστερα από χρόνια» (Δοκιμές Α, 208-9).
Ο Σεφέρης κράτησε τον τίτλο «άρχοντας τής γλώσσας» μόνο για τον Παλαμά. Αν αναλογιστούμε, ωστόσο, πόσο βαθιά έσκαψε ο ίδιος στη γλώσσα μας, άλλοτε από τα μονοπάτια τής ποίησης κι άλλοτε από τις ατραπούς τού πεζού λόγου, πόσο βαθιά μπόρεσε να εισχωρήσει στα μυστικά τού προφορικού λόγου και τής καθόλου λειτουργίας τής ανθρώπινης γλώσσας καθώς και πόσο αποκαλυπτικά προχώρησε στην αναζήτηση των πηγών τού νεολληνικού λόγου, τότε σ’ αυτόν κατεξοχήν ανήκει δικαιωματικά η προσηγορία τού άρχοντα τής γλώσσας.
(Από το άρθρο τού Γ. Μπαμπινιώτη «Ο άρχοντας τής γλώσσας», Το Βήμα 27 Φεβρ. 2000 [Αφιέρωμα στον Γ. Σεφέρη], σελ. 12-13)
Για την έρευνα σας στη θεματική "Παράδοση και Μοντερνισμός στην ποίηση" μπορείτε να επισκεφθείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες
Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού
Αναγνώσεις ποιημάτων Κ. Καβάφη
Μυριόβιβλος-Αφιέρωμα Δημοτικά τραγούδια
Μελοποιημένα παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια
Ιστοσελίδα για τον Καββαδία
Αφιέρωμα στο Γ.Ρίτσο
Πλούσιο αφιέρωμα στον Οδ. Ελύτη
ιστοσελίδα για τον Εμπειρίκο
