24.12.11

Ήρθαν τα Χριστούγεννα...


Τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα διηγούνται τη γέννηση του Χριστού και την επίσκεψη των μάγων στη φάτνη του. Το πιο γνωστό κείμενο που τραγουδήθηκε και τραγουδιέται ακόμα είναι το παρακάτω με τις δυο/τρεις πρώτες στροφές ως πιο συνηθισμένες.
Καλήν εσπέραν (ή «καλήν ημέραν») άρχοντες,
κι αν είναι ορισμός σας,
Χριστού την θείαν Γέννησιν
να πω στ' αρχοντικό σας.

Χριστός γεννάται σήμερον
εν Βηθλεέμ τη πόλει,
οι ουρανοί αγάλλονται
χαίρετ' η φύσις όλη.

Εν τω σπηλαίω τίκτεται
εν φάτνη των αλόγων
ο Βασιλεύς των ουρανών
και Ποιητής των όλων.

Κάθε περιοχή της Ελλάδος έχει την δική της εκδοχή, έτσι συναντάμε
τα Μωραϊτικα κάλαντα:
Χριστούγεννα πρωτούγεννα πρώτη γιορτή του χρόνου! Για βγάτε διέτε μάθετε πως ο Χριστός γεννιέται. Γεννιέται κι ανατρέφεται στο μέλι και στο γάλα το μέλι τρων οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες και το μελισσοβότανο το λούζουνται οι κυράδες.....[1] ,
τα Κερκυραϊκά:
Σήμερο οι Μάγοι έρχονται στη χώρα του Ηρώδη (2), Και ο Ηρώδης ταραχθείς έγινε θηριώδης (2) , κράζει τους Μάγους και ρωτά : Μάγοι που θε να πάτε; (2), Εις Βηθλεέμ το σπήλαιον, την πόλιν την αγίαν(2), που εκεί γεννάει το Χριστό η Δέσποινα Μαρία (2). Και εις έτη πολλά [2],
τα Αιγινίτικα:

Καλήμερα! καλήμερα και πάντα καλημέρα! Να τον καλημερίσουμε αυτόν το νιον αφέντη. Αφέντη μου πεντάφεντε, πέντε φορές αφέντη, πέντε φορές αφέντεψες και πάλι αφέντης είσαι......[3])
καθώς και πολλά αλλά όπως τα Θράκικα/Ραιδεστού, τα Κρητικά , τα Σαμιώτικα-Θρακικά, τα Κυπριακά, τα Κυκλαδίτικα, τα Βυζαντινά και τα Ποντιακά. Όλα με τον δικό τους ιδιαίτερο σκοπό-μελωδία προσεγγίζουν το θέμα της γέννησης του Χριστού από διαφορετική σκοπιά. Πέρα από το βασικό θέμα τους, τα κάλαντα επαινούν το σπίτι και την οικογένεια, με ευχές και επαίνους για το νοικοκυριό και την ευημερία του.


Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος